Prvi put Srebrenica se spominje u Dubrovačkim izvorima 1352., a potom 1376 godine.
Da je prostor današnje opštine Srebrenica od davnina bio izuzetno zanimljiv za naseljavanje pokazuju ostaci materijalne kulture iz prahistorije (bronzanog i željeznog doba), višestoljetno boravište Ilira na ovom prostoru, a i rani antički dolazak rimljana.
Iz jednog pronađenog natpisa u Skelanima, saznajemo da su Srebrenicu sa širom okolinom naseljavali pripadnici ilirskog plemena Dindara. Tu se naime spominje njihov poglavica; princaps civitatis Dindariorum. Ovo pleme spominje i rimski pisac Plinije (III,142), koji navodi da se sastoji od 33 dekurije (župe), po čemu se vidi da je spadalo u red srednjih ilirskih plemena.
Eksplatacija olova i srebra koju su započeli Iliri bili su glavna preokupacija za dolazak rimljana u Srebrenicu, što je u velikoj mjeri usmjerilo daljnji tok istorijskih dešavanja na ovom prostoru. Rimljani su prvobitno uzvodno od Skelana nadomak Drine, izgradili „M(alvesiatium)muni(cipium)Fl(avium)“, to jest¸¸Flavijevski grad Malvesiatium“ nazvan tako po dinastiji careva u čije vrijeme je stekao municipalitet.
Nešto kasnije u Sasama na sastavku Majdanskog potoka i Saske rijeke rimljani su izgradili i čuvenu „Domaviju“. U prvo vrijeme Domavija je bila sjedište carskog zastupnika koji je, u ime centralnog fiksa u Rimu, nadzirao rad ondašnjih rudnika srebra. Domavija je bila sjedište funkcionara koji je pod svojom upravom imao sve rudnike koji su se nalazili na području rimskih provincija Dalmacija i Panonija.
Puni procvat Domavija je doživjela u III vijeku za vrijeme vladavine cara Septimija Severa (222-235. g.) kada je imala oko 30.000 stanovnika, te je bila jedno od najvećih naselja u Evropi. S obzirom da se iz njene okoline eksplatisalo ogromno bogatstvo u srebru, Domavija je prvo početkom III vijeka dobila status municipiuma, a nešto kasnije postala je kolonija.
Sudeći prema rimskoj geografskoj karti iz tog doba širi prostor oko Srebrenice se nazivao Argentarija – srebrenišće, iz čega je ustvari i nastalo ime današnjeg grada Srebrenica.
- SREDNjE PODRINjE U RIMSKO DOBA
- CESTE I NASELjA
- RIMSKA CESTA
- NEUTVRĐENE RIMSKE CESTE
Najvažniji tadašnji putni pravci su: Domavija – Naronom, tada velika luka na Jadranu, kod Metkovića. Zatim put koji je spajao Domaviju sa Sirmijumom (Sremskom Mitrovicom) i treći put je išao na jugoistok, preko Kapedunuma (Užica).
Dolaskom slovenskih plemena početkom 6 vijeka i raspadom rimskog carstva Domavija gubi na značaju, a dolazi i do rušenja svih antičkih gradova. Na ovaj način se završila epoha naprednog antičkog života na ovim prostorima.
U periodu konsolidacije slavenskih plemena i nastanka bosanskohercegovačke državnosti o Srebrenici i srednjem Podrinju se malo zna. Ono što je pouzdano jeste da je bila podjeljena između nekoliko srednjevjekovnih župa i to Osat, Birač, Vratar i Trebotić.
Međutim, kako je Srebrenica bila poznato kao značajno rudarsko središte ubrzo je ponovo postala izuzetno atraktivna, u prilog čemu govori i dolazak germanskih rudara Sasa.
Pisanih podataka o Sasima nema, ali su mnogobrojni toponim, hidronimi i oronimi u našim krajevima koji kazuju da su ovdje živjeli i radili Sasi. Među ta imena spadaju; Sase, Saska rijeka, Križevica(prvobitno kiževica), Špat, Kudrivoda, Bulugovina, Guber, i dr.
U okolini Srebrenice Sasi nisu morali iznova pronalaziti rudu samo su oživjeli stare rimske jame. Glavni proizvod srebreničkih rudnika bilo je srebro. Ono se dobivalo iz olovnih ruda, pa su tako proizvođene i velike količine olova. Danas ruralno naselje nedaleko od Srebrenice nosi naziv Sase upravo po germanskim rudarima. Srebro se izvozilo u komadima zvanim peče (od talijanskog pezzo-komad). Težina ovih komada nije bila ustaljena, a kao mjera služila je srebrenička funta.
Kako se život u samoj Srebrenici i okolini odvijao jako dinamično, trgovina i izvoz srebra, kovanje novca, te razmjena robe bila je intenzivna. Među tadašnjim trgovcima bili su najdominantniji dubrovčani, koji su osnovali i svoju koloniju na čijem čelu je bio Dubrovački konzul, te tako imali povlašten položaj.
Zbog svog strateškog značaja Srebrenica je nekoliko puta bila osvajana od strane srpskih vojvoda i despota, turskih careva, te bosanskih kraljeva, što je imalo za posljedicu česte pljačke i paljnje dobara i dr.
U jesen 1439. godine, Srebrenicu su prvi put osvajaju Osmanlije, odakle ih je maja mjeseca 1444. godine istjerao bosanski kralj Tomaš.
Srebrenica ponovo pada pod Osmansku upravu 1460. i ostaje sve do 1878. godine.
U međuvremenu, Srebrenica pripada Zvorničkom Sandžaku i dobija status kadiluka, u čijem sastavu su još bili Zvornik, Podrinje i Mačva.
Sa odlaskom Osmanlija 1878. godine i dolaskom austrougarske monarhije, Srebrenica se zatekla kao mala kasaba, privredno mariginalizirana.
Od 1878. g. Austrougarska počinje da obnavlja rudarstvo i oživljava eksploataciju mineralnih izvora (“Crni Guber”) kada je izgrađeno nekoliko putnih pravaca i upravnih zgrada koje su dobro očuvane sve do danas.
Prvi svjetski rat, Srebenici donosi nova razaranja, zbog otežanih uslova grad je imao oko 1000 stanovnika i nekoliko manjih zanatskih radnji.
U periodu Kraljevine Srba Hrvata Slovenaca/Kraljevine Jugoslavije 1918.-1941. godine Srebrenica potpuno stagnira. Broj stanovnika drastično opada. Prestaju sa radom rudnici i izvoz ljekovite vode.
U Drugom svjetskom ratu, Srebrenica je srušena do temelja. Početkom 1941. godine, okupirale su je snage 16-te njemačke divizije. U toku rata nekoliko puta je osvajana, do konačnog oslobodjenja 11. marta 1945. godine.
Kroz proces poslije ratnog oporavka Srebrenica je relativno dobro napredovala, a svoj vrhunac je dostigla devedesetih godina kada je bila među najrazvijenijim opštinama u BiH zahvaljujuči svojim prirodnim resursima: šume, ljekovite vode, rude olova, cinka, zlata, srebra i boksita, kamena i hidroenergetskim potencijalom rijeke Drine.
Srebrenica postaje industrijsko mjesto. U naselju Potočari otvaraju se tvornice za proizvodnju akumulatora, preradu finalnih olovnih proizvoda, pocinčavanje i proizvodnja građevinskog materijala.
U naselju Zeleni Jadar postojala je druga industrijska zona sa tvornicama namještaja, drvne industrije i proizvodnje kamenih blokova. U naselju Sase oživljena je eksploatacija ruda olova i cinka, koje u sebi imaju i značajnu količinu primjesa srebra i zlata. U naselju Podravanje eksploatisana je ruda boksita. U naselju Skelani radila je tvornica ambalaže, a u gradskom naselju Srebrenica postojala je tvornica tekstila i građevinsko preduzeće.
Aktiviranjem eksploatacije vrela Gubera turizam je zauzeo značajno mjesto. Podignuta su tri hotela: Domavija, Argentarija i Lovac. U planinskom masivu Sušice osposebljeno je lovište, jedno od najpoznatijih u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji (SFRJ). Uz dobro riješenu infrastrukturu sa savremenom telefonskom centralom, Domom zdravlja i Bolnicom u kojima je radilo 44 ljekara, transportnim preduzećem za međunarodni i unutrašnji saobraćaj, dobro riješenom elekrifikacijom i vodosnadbjevanjem Srebrenica je ponovo zauzela zavidno mjesto.
Prema popisu iz 1991. godine Srebrenica je imala 37211 stanovnika, od čega 27164 ili 72,8% Bošnjaka, 9 303 ili 23,8% Srba i 744 pripadnika ostalih naroda. Srebrenica gotovo da i nije imala nezaposlenog stanovništva. Takođe, Srebrenica nije imala ni stambenih problema, jer je imala 9 136 stanova, a 8 720 domaćinstava.
Srebrenica je zbog značaja svoje istorije i privrede zauzimalo posebno mesto u SFRJ i SR Bosni i Hercegovini, glavni gradovi SFRJ Beograd i SR Bosne i Hercegovine Sarajavo su u centralnim dijelovima grada imali ulice sa nazivom Srebrenička ulica.
